De geboorte van de robot

Voor de oorsprong van AI moeten we eerst naar Tsjechië. We bevinden ons in het jaar 1920 wanneer schrijver Karel Čapek het toneelstuk “Rossum’s Universele Robots”, afgekort R.U.R., neerpent. Het verhaal? Een fabriek die duizenden robots per dag produceert. Deze robots hebben geen menselijke behoeftes als pijn, verdriet, vreugde. Uiteindelijk bevolken miljoenen robots de aarde, komen ze in opstand en roeien het menselijk ras uit.

Karel Čapek is de allereerste die het woord “robot” gebruikt, een afgeleide van het Tsjechische woord robota. Wat zoveel betekent als saai werk, zwoegen en dienstbaarheid.

Een tikje donker dit verhaal natuurlijk, maar tegelijk erg actueel. Ook vandaag heerst nog steeds de vrees dat AI en robots een bedreiging kunnen vormen voor de mens.

‍

De Turing test

Dit toneelstuk heeft een grote invloed op de verdere ontwikkelingen op vlak van AI. In 1950 is het Alan Turing, een Engelse wiskundige en pionier van theoretische informatica en kunstmatige intelligentie, die “artificial intelligence” voor het eerst vernoemd in zijn beroemde artikel “Computing Machinery and Intelligence”. De vraag die hij stelt is: “Kan een machine daadwerkelijk menselijke intelligentie vertonen?”.

Daarvoor ontwikkelde hij een spel: zowel een machine als een persoon communiceren met een tweede persoon. Indien deze tweede persoon niet in staat is om onderscheid te maken tussen de persoon en de machine is de machine succesvol geslaagd. Dit concept staat nu bekend als de ‘Turing test’ en heeft het onderzoek naar AI aanzienlijk beïnvloed.

‍

Eerste chatbot Eliza

Het jaar 1956 wordt gezien als de echte geboorte van AI. Tijdens de Dartmouth conferentie, georganiseerd door John McCarthy, wordt het officieel omgedoopt tot een nieuw onderzoeksveld. Het aantal onderzoekscentra groeit vanaf dat moment explosief. Niet veel later wordt Eliza gelanceerd, de eerste chatbot. Hoewel ze sommige gebruikers voor de gek kon houden, slaagt ze uiteindelijk niet voor de Turing test.

De jaren ’70 en ’80 valt de ontwikkeling in AI jammer genoeg stil. Computers hebben te weinig rekenkracht om veel data te verwerken en echte doorbraken volgden niet meer. AI leeft op dat moment vooral in films en muziek.

‍

IBM’s Deep Blue

‍ In 1997 begint echter een nieuw hoofdstuk. IBM’s Deep Blue verslaat wereldkampioen schaken Kasparov als eeste machine ooit. Ondertussen kennen computers een enorme evolutie. Dit resulteert in nieuwe technologieën zoals de eerste spraakherkenningssoftware van Google in 2008 en een onderzoek voor een zelfrijdende auto in 2009. Sindsdien zijn we definitief vertrokken voor een toekomst waarin AI een cruciale rol speelt. En dit zonder, zo hopen wij toch, het uitroeien van het menselijk ras.